Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna um loftslagsmál

Í þessari færslu verður fjallað um IPCC. Þetta geri ég undir yfirskrift þess að vera ekki lærður í þessum fræðum. Þar af leiðandi lít ég á þetta sem lærdómsferli fyrir sjálfan mig. Vonandi geta aðrir einnig haft af þessu einhvern lærdóm. Farið verður yfir helstu hlutverk, verksvið og verklag nefndarinnar.

Milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna um loftslagsmál (IPCC - The Intergovernmental Panel on Climate Change) er nefnd á vegum Sameinuðu þjóðanna sem eins og nafnið bendir til hefur með loftslagsmál að gera. Hlutverk nefndarinnar er að taka saman tiltækar vísinda-, tækni-, félags- og efnahagslegar upplýsingar er varða þekkingu og rannsóknir á loftslagsbreytingum af mannavöldum. Nefndin vinnur reglulegar skýrslur (úttektir) um þá vísindalegu þekkingu sem er til staðar um loftslagsbreytingar í heiminum, þær afleiðingar sem þessar breytingar hafa í för með sér og um aðlögun og viðbrögð til að sporna við breytingunum.

Nefndin stundar ekki beinar rannsóknir, hún heldur utan um og skoðar fræðileg gögn (ritrýnd gögn) um loftslagsmál. Þannig heldur nefndin utan um gögnin og miðlar upplýsingunum til þeirra sem ráða stefnumörkun varðandi loftslagsmál heimsins. Það eru fyrst og fremst stjórnmála- og embættismenn sem ráða stefnunni í þessum málum. Það er m.a. þess vegna sem áætlanir og stefnur í loftslagsmálum geta verið lengi að mótast. Það má því kannski segja að pólítíkin geti flækt ákvarðanatökuna.

Nefndin útgefur reglulega matsskýrslur um ástand loftslagsmála. Til dagsins í dag hafa verið gefnar út 4 matsskýrslur, sú síðasta árið 2007. Svo koma einnig ýmsar aðrar skýrslur á milli þess sem matskýrslurnar eru gefnar út, þannig að vinnan stoppar aldrei.

Árið 1990 kom út fyrsta matsskýrslan, 1995 sú næsta, árið 2001 sú þriðja og svo 2007 sú fjórða. Von er á fimmtu matsskýrslunni árið 2014. Það er hægt að segja að með hverri skýrslu hafi tónninn verið skerptur gagnvart þeim vanda sem um er að ræða. Þar að auki hefur vísindalegum rannsóknum fjölgað jafnt og þétt og þ.a.l. þarf að leggja mikla vinnu í þetta mat. Að fjórðu matsskýrslunni vann fjöldi fólks frá 130 löndum. Meðal þessa fólks voru yfir 2500 ritdómarar með bakgrunn sem sérfræðingar á sviði vísinda, um 800 sem tóku þátt í að skrifunum að einhverju leiti sem og 450 sem leiddu skrif skýrslunnar.

Undir þessari nefnd vinna margir hópar og aðilar að því að halda utan um þá þekkingu sem til er um þessi mál í heiminum. Formaður nefndarinnar er Rajendra K. Pachaur. Hann er m.a. með PhD. gráður í verkfræði og í viðskiptafræði. Undir nefndina heyra m.a. 3 svokallaðir vinnuhópar (WG). Sem kallaðir eru vinnuhópar 1, 2 og 3. Svið þessara hópa er ólíkt og eru margir sem koma að vinnu þeirri sem fram fer í þeim. 

Vinnusvið vinnuhóps 1 er að halda utan um þá vísindalegu þekkingu sem til er varðandi veðurfar og loftslagsbreytingar. Vinna þessa hóps er kannski mest kunn, þar sem hún hefur fengið mikla umfjöllun. 

Vinnuhópur 2 hefur það verksvið að leggja mat á tjónnæmi félags-, náttúru- og efnahaglegra kerfa með það fyrir augum að kanna afleiðingar loftlagsbreytinga (bæði jákvæðar og neikvæðar) og kanna aðlögun þessar þátta við loftslagsbreytingar.

Þriðji vinnuhópurinn hefur það verksvið að leggja mat á leiðir til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda og aðrar leiðir til að draga úr áhrifum loftslagsbreytinga.

Í næstu færslu hef ég hugsað mér að skrifa meira um vinnuhóp 3. Þar verður komið meira inná niðurstöður hópsins. Þar sem komið er inná hvernig hugsanelg er hægt að draga úr loftslagsbreytingum og hver hugsanlegur kostnaður geti orðið við það. Ég auglýsi hérmeð eftir íslenska orðinu fyrir enska orðið mitigation eins og það er notað í skýrslu vinnuhóps 3. Ef einhver skildi þekkja það væri það vel þegið.

Helstu heimildir við þessa færslu:

Veðurstofan

Heimasíða IPCC

Wikipedia

Á að byggja í Elliðaárdalnum?

Um þessar mundir er verið að berjast fyrir því að Elliðaárdalurinn í Reykjavík verði verndaður sem útivistarsvæði og fyrirhugaðri byggingu allt að 15m hárrar slökkvistöðvar verði fundin hentugri lóð annarsstaðar.

Það er mikilvægt að Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins fái hentuga lóð sem tryggir öryggi allra íbúa höfuðborgarsvæðisins. Nálægð við stofnbrautir skiptir hér miklu og við hvetjum yfirvöld til að leggja sig fram við að finna slökkviliðinu hentuga og örugga lóð annarsstaðar en yfir miðjum Elliðaárdal.

Elliðaárdalurinn er geysilega fagurt útivistarsvæði með fjölsóttum hjóla- og  göngustígum auk reiðvega. Eftir dalnum rennur laxveiðiá, nokkuð sem er einstakt í höfuðborg. Hér getum við auðveldlega komist í nálægð við hraun, skóglendi og fossa inní miðri borg. Elliðaárdalurinn er einstakur og við megum ekki sofa á verðinum. Hafa ber í huga að þetta snertir bæði okkur öll og komandi kynslóðir.

Allir geta mótmælt þessari staðsetningu slökkvistöðvarbyggingarinnar með því að senda tölvupóst á [e-mail], þar þarf að koma fram að viðkomandi mótmæli breytingum á Aðal- og deiliskipulagi Stekkjarbakka, sem gerir ráð fyrir byggingu slökkvistöðvar á Stekkjarbakkanum. Einnig að viðkomandi telji að ekki eigi að byggja í og við Elliðaárdalinn sem er eitt helsta útivistarsvæði Reykvíkinga. Þar af leiðandi vilji viðkomandi hvetja til þess að þessar breytingar á Aðal- og deiliskipulagi Stekkjarbakka verði felldar og slökkvistöðinni fundinn annar staður og stuðla beri að því að efla heildarskipulag Elliðaárdalsins sem útivistarsvæðis.  Nafn, kennitala og heimilisfang þess sem sendir tölvupóstinn þarf að koma fram. Athugið að frestur til að skila inn athugasemdum rennur út 31.október n.k. Þeir sem ekki senda inn athugasemd teljast samþykkja tillöguna. Athugið að það tekur aðeins örstutta stund að senda athugasemd.

Það er hægt að kynna sér þessi mál nánar á  http://www.rvk.is/desktopdefault.aspx/tabid-85 

Þess má einnig geta að á http://www.facebook.com/ er hópur sem kallast "Verndum Elliðaárdal" og eru stuðningsmenn málefnisins hvattir til að koma í hann. Það eru í dag yfir 1500 meðlimir og bætist jafnt og þétt í þann hóp á hverjum degi, rúmlega 100 á dag síðustu daga.

Ýmsar fréttir úr fjölmiðlum:

Frétt frá Stöð2

http://vefmidlar.visir.is/VefTV/?channelID=STOD2&programID=d93d6ddc-f3df-4c27-90e2-28d49738f306&mediaSourceID=8fabbd63-6345-416a-b1e4-d06a3c2b6587&mediaClipID=5aec7586-5d75-4439-99ee-e0fe0b79a39d 

Viðtal við Bergljótu Rist, talsmann hópsins, á RÚV morgunútvarpinu Rás 2.

http://dagskra.ruv.is/streaming/ras2/?file=4440974/6 

Frétt á RÚV 

http://dagskra.ruv.is/streaming/ras2/?file=4433430/4

Frétt á Eyjunni:

http://eyjan.is/blog/2008/10/25/850-hafa-skrad-sig-a/

Það er frétt í Fréttablaðinu föstudaginn 24. október. Síðastliðinn þriðjudag (22. október) birtist grein eftir Kristin Arnarson um málið í umræðunni í Morgunblaðinu, bls. 23. 

Mótmæli vegna slökkvistöðvar í Elliðaárdal afhent

Jæja ætli það sé ekki tímabært að segja upp...

Trú á Íslandi og kannski fleiri stöðum fæst í móðurarf. Amma mín sáluga var kaþólsk, móðir mín er skráð kaþólsk, já og svo ég sjálfur. Ekki get ég nú sagt að ég taki trúnna mjög hátíðlega, og ég fer ekki í kirkju nema vegna einhverra tilefna. Nokkrum vikum eftir að ég flutti heim til Íslands frá Danmörku, dúkkaði Kaþólska kirkjublaðið inn um bréfalúguna, væntanlega hefur enn ein týnd sálin verið fundin. Sem sagt þá hef ég nú lengi borgað minn kirkjuskatt til Páfans, en ég hef nú tekið þá ákvörðun að segja honum upp og sækja á önnur mið. Það er ekki hægt að vera hluti af félagi þar sem um 1/3 hefur ekki húmor á hærra plani en svo að það ætli að segja upp áskrift hjá símafélagi vegna auglýsingar... Reyndar fínt fyrir keppinautana og vonandi verður samkeppnin meiri fyrir vikið.

Þannig að nú standa mál svo, að ég þarf að fylla út úrsagnarskjalið fyrir Þjóðskrána, og þar með hef ég sagt Páfanum upp störfum. 

Segja upp viðskiptum við Símann

Hverju eru þau að mótmæla?

Ungmenni tefja umferð

Fordómar

Það ber nokkuð á fordómum í heiminum. Fordómum til minnihlutahópa, t.d. eftir kynþætti, kyni, eða kynhneigð. Ég hef verið að velta fyrir mér hvað veldur þessum fordómum. Oft held ég að þetta sé hræðsla við hið óþekkta og einföldun hlutanna. Myndin Fitna er dæmi um fordóma og áróður.

Hræðsla getur valdið því að þeir sem eru öðruvísi en meirihlutinn verða fyrir skotspóni þeirra fordómafullu og hræddu. Fáfræði og þekkingarleysi er oft orsakavaldur þessarar hræðslu. Þessi fáfræði getur orðið til þess að gripið er til einföldunar á málunum, þ.e. hlutirnir gerðir annað hvort svartir eða hvítir og hafa engin litbrigði. Eigum við að leyfa fordóma og hatursáróður í nafni prent- og tjáningarfrelsis? Persónulega tel ég ekki að við getum leyft okkur allt í nafni tjáningarfrelsis. Tjáningarfrelsi fylgir ábyrgð og þar af leiðandi þarf að nota það af yfirvegun. Við ættum að læra að bera virðingu fyrir öðrum skoðunum en okkar eigin. Um leið verðum við að taka afstöðu gegn ofbeldi og hryðjuverkum, en sú afstaða þarf að vera tekin af þekkingu.

Mörg af þeim vandamálum sem eru í löndum eins og Afganistan, eru samfélagsleg vandamál sem myndast vegna áralangra stríða. Stríð ala af sér öfgafólk sem er líklegt til alls. Þetta höfum við m.a. séð í fyrrum Júgóslavíu svo seint sem árið 1992. Átök um olíu og misskipting valda og auðs tel ég vera stærsta orsakavald þeirra vandamála sem eiga sér stað í mörgum löndum Mið-Austurlanda. Á þessu vandamáli verðum við að taka. Mynd eins og Fitna hjálpar okkur ekki áfram með umræðuna, heldur veldur hún sárindum og elur á fordómum sem koma okkur ekki áleiðis að markmiðinu. Markmiðið ætti að vera friður á milli mismunandi fylkinga. Þessi friður kemst ekki á með eiginhagsmunastefnu, heldur verðum við að sjá hlutina með opnum hug og án fordóma.

Ég hef ekki svörin, en mig langar að fá fram umræðu án fordóma. 

Lýðræði ?

Pólitískt umrót undanfarina daga og hugsanlegt framboð Ástþórs, hefur komið af stað hugsunum um hvað lýðræði sé. Er myndun nýs meirihluta í borginni skrumskæling á lýðræðinu? Hvað um viðbrögðin við myndun meirihlutans? Hver má kostnaður við kosningar vera til að hann sé réttmætur?

Nú höfum við tvisvar lent í því á stuttum tíma, að smáflokkar hafa hrist upp í meirihluta borgarinnar. Hversu mikið á vald einstakra manna að vera yfir lýðræðinu? Í mínum huga er grundvallar munur á þessum tveimur slitum í borginni. Í fyrra skiptið er það eitt mál sem veldur slitinu en í seinna skiptið er óljóst hvort það er einhver mikill ágreiningur um ákveðin mál. Fyrir mér kom síðara skiptið eins skrattinn úr sauðaleggnum. En í báðum tilfellum er farið eftir reglum lýðræðisins eins og það nú er. Það þarf jú að vera meirihluti og fólk sem kosið er í kosningum hefur rétt til að mynda þann meirihluta sem það heldur að muni koma þeim eða þeirra flokki til góða (málefnalega, vinsældarlega eða á hvern þann hátt sem það réttlætir með sjálfum sér). Ég tel að Björn Ingi hafi haft fleiri í sínum flokki að baki sér þegar hann sleit meirihlutanum, en Ólafur F. hafði við sama gjörning. Þetta rúmast hvort tveggja innan leikreglna lýðræðisins, hvort sem okkur líkar betur eða verr. Hvort sem um málefni, framapot eða vinsældir er að ræða. 

Almenningur hefur rétt til að mótmæla, það er hluti af lýðræði okkar og málfrelsi að mótmæla. Þar af leiðandi er eðlilegt að fólk mæti á fund þar sem umdeild borgarstjórn tekur við. Það er spurning hvort þau læti sem þar voru fóru yfir strikið. Persónulega finnst mér það ekki. Það er hluti af málfrelsinu að mótmæla. Hvort einhverjir fari yfir strikið með framíköllum er minna mál. Það geta alltaf verið einhverjir í stórum hópum sem fara yfir strikið með framíköllum eða jafnvel dónaskap. Hvað er það versta sem getur gerst? Jú það verður truflun á fundi og við þurfum að fresta honum í smá tíma á meðan fólk hypjar sig. Það gæti verið verra og er verra í mörgum löndum þar sem málfrelsi og lýðræði er ekki eins gott og hér. Við höfum þann lýðræðislega rétt að geta kosið eftir okkar samvisku við næstu kosningar.

Forsetakosningarnar eru annað mál sem er fólki ofarlega í huga. Sumum finnst það skrumskæling á lýðræðinu að Ástþór Magnússon skuli hugsanlega ætla að bjóða sig fram. Helstu rök sumra hafa verið að það kosti of mikið að halda kosningar. Þetta finnst mér ekki þurfa að vera til umræðu. Við eigum sem þjóð að halda allar þær kosningar sem halda þarf, án þess að huga að kostnaðinum. Þetta á að vera okkar lýðræðislegi réttur. Það er svo annað mál hvort að við þurfum að breyta þeim reglum sem gilda um undirskriftir vegna kosninga (vegna fólksfjölgunar og annarra þátta). Nú hefur Ástþór komið fram með peninga og boðist til að borga kosningarnar. Þetta gerir hann vegna þess að málið hefur af mörgum verið sett upp eins og það sé aðalatriðið (hann veit jú sem er að hann þarf ekki að reiða fram þessa peninga). Við ættum aldrei að hafa það sem umræðuefni, hversu mikið kosningar sem halda þarf kosta.  Við höfum efni á því að  viðhalda lýðræðinu með þessum hætti og það er kjarni málsins að mínu viti.

Það er ánægjulegt að búa í landi þar sem málfrelsi og lýðræði gilda eins og hér á Íslandi.

Markaðurinn og lögmál hans

Hvað ætli hafi gerst á mörkuðunum síðan í gær? Svona sjá WulffMorgenthaler þetta fyrir sér.

  

Hlutabréfavísitala upp um 4,2%

Lúksus jeppar rokseljast

Það hafa víst selst um 200 Toyota Land Cruiser 200 bílar á Íslandi. Í fréttunum núna áðan var viðtal við einn eigenda Toyota, þar sem hann sagði frá því að þessi bíll rokseldist á Íslandi og í Rússlandi, en lítið sem ekkert í Danmörku. Í Danmörku er tollakerfið ekki svo gott fyrir sölu svona bíla sagði hann. Það er svo sem ekkert skrítið því kerfið í Danmörku ívilnar ekki stórum og eyðslumiklum bílum. Ekki ætla ég nú að verja danska kerfið því bílar í Danmörku eru dýrir. Við mættum þó alveg setja svolítið hærri gjöld á bíla sem eru stórir og eyða miklu eldsneyti, og ívilna sparneytnum bílum á móti. Sérstaklega nú þegar við þurfum að minnka útblástur koltvísýrings. 

Annað þessu tengt er, að ég var staddur á bílastæði í Ögurhvarfi í dag. Þegar að var komið var þar einn Range Rover, það er víst eitthvað til af þeim bílum. Eftir smástund kom þar annar bíll sömu tegundar. Sem sagt af þeim ca. 10-15 bílum sem á stæðinu voru, voru 2 Range Rover og reyndar um stund einnig einn Land Rover. Er það kannski svo að það sé ekkert einstakt við að eiga Range Rover í dag, eða hvað?

Glöggt er gests augað

Við fengum franska gesti í heimsókn fyrir nokkru síðan. Þær stöllur leigðu sér bíl og keyrðu um Ísland. Eftir þessa ferð, gátu þær ekki stillt sig um að spyrja af hverju fólk keyrði ekki á löglegum hraða. Þetta fannst þeim undarlegt, því margir keyrðu of hratt, að þeirra mati.

Varðandi þessa frétt, þá tel ég að þessa aukningu umferðarlagabrota megi að miklu leiti rekja til hraðamyndavélanna. Það væri óskandi að þær yrðu til að fólk drægi úr hraðanum.

Um 6.000 umferðalagabrot skráð

Umræður um loftsslagsbreytingar á DR1

Ég var að horfa á ansi góðan umræðuþátt um loftsslagsbreytingar á DR1. Þarna voru stjórnmálamenn, vísindamenn, blaðamenn og fleiri sem tóku þátt í umræðunum. Allir þeir sem fram komu voru sammála um að hækkun hitastigs vegna gróðurhúsalofttegundanna væri vandamál sem þyrfti að taka á.

M.a. var Bjørn Lomborg til staðar, alltaf gaman að hlusta hann og hans sýn á lausn vandamála. Hann er þeirrar skoðunnar að það sé betra að verja þeim miklu peningum sem nota á til minnkunar losunar á koltvísýringi, til hjálparstarfs og uppbyggingar í þriðja heiminum. Það er að við fókuserum á þau vandamál sem eru sýnileg og hjálpum þar. Þar að auki er hann þeirrar skoðunnar að það eigi að auka fjárveitingar til rannsókna á tækni sem minnka gróðurhúsaáhrifin. Hann telur að þessar rannsóknir muni gera það að verkum að efnahagslegur ávinningur okkar vegna betri tækni sem mengar minna verði verulegur, en það tekur tíma. 

Það voru tveir stjórnmálamenn í eldlínunni á sama tíma og hann, það voru þau Svend Auken og Connie Hedegaard, fyrrverandi og núverandi umhverfisráðherrar Danmerkur. Þau voru m.a. þeirrar skoðunar að þjóðir heimsins þyrftu að komast að samkomulagi um að minnka losun gróðurhúsalofttegundanna. Þar að auki fannst þeim að Danmörk ætti að vera leiðandi land og til fyrirmyndar í heiminum í þessum efnum og að það ætti að auka rannsóknir svo Danmörk gæti áfram verið í fararbroddi. Síðar kom svo panel með þeim ásamt fleiri stjórnmálamönnum sem ræddu fram og aftur um hvort að þetta væri reyndin í Danmörku í dag. Það þarf ekki að koma á óvart að stjórnarandstaða og stjórnarflokkar voru ekki alveg sammála um taktíkina. 

Það kom mér þó á óvart hversu fáar vindmyllur hafa verið settar upp í Danmörku á síðustu árum. Flestar (nánast allar) vindmyllur sem byggðar eru í Danmörku í dag eru fluttar úr landi og settar upp í öðrum löndum. 

Ég tel að til að ná árangri í þessum efnum þurfi að huga að mörgum þáttum. Við verðum að hafa markmið að stefna að, og við verðum að ná breiðri samstöðu um markmiðin meðal ríkja heims. En við þurfum líka að vera tilbúin að hjálpa á þeim svæðum þar sem upp koma vandamál vegna hækkunar hitastigs á jörðinni. Það eru líkur á að þetta séu svæði sem í dag eru illa í stakk búin til að takast á við þessi vandamál og þau muni koma verst út úr þeim. Þ.a.l. ætti hjálp við uppbygging á þessum svæðum að vera á forgangslistanum. Þetta eru t.d. svæði eins og hlutar Afríku og Austur-Asíu.

Fé til rannsókna og efnahagslegur ávinningur fólks af notkun nýrrar tækni ætti að vera hátt á forgangslista stjórnmálamanna. Þetta eru hlutir sem t.d. er hægt  að vinna að hér á landi og það er jafnvel hægt að flytja út nýja eða bætta tækni sem útflutningsvöru.